ÜRİNER KATETERLER (SONDA)

5 Mart 2009 Perşembe

Erkeklerde akut retansiyonu gidermek amacıyla alt üriner sistem kateterizasyonu yapılabilir.Eskiden Mısır’lıların ürettiği üriner kateterlerin olduğu ve Victorian’lar zamanında erkeklerin alt üriner sistem semptomlarını hafifletmek için şapkalarının içinde kısa metal kateterler taşıdıkları papirüslerde yazmaktadır.

Oysa ki tarihte üriner retansiyon sıklıkla ölümle sonuçlanmaktaydı. Günümüzde üriner retansiyonda intermitten veya sürekli kullanılan çok çeşitli kateterler mevcuttur.
Kateterler mesaneye suprapubik veya üretral yolla takılabilir.Üretal kateterler temel olarak ortak dizayna sahiptir fakat boyut,kanal numarası ve bileşen olarak farklıdır.
Önceden kateterler kırmızı kauçuk veya elastik bir maddeden üretilirdi fakat bu üretral mukozada şiddetli bir irritasyona sebep olduğu için artık kullanılmamaktadır.Daha modern kateterler genellikle plastik ve latex bileşeni olan silastik kateterler hemen hemen nonirritan olup,uzun dönem kateter drenajı gerektiren hastalarda veya üretral veya mesane rekonstruktiv ameliyatlarından sonra hızlı iyileşme amaçlı kullanılabilmektedir.
Üretral kateterler mesaneden idrar veya kan drene etmek üzere dizayn edilmiştir.İdrar ince çaplı kateter boşluğundan serbestçe drene olabilirken kanın drene olması ve pıhtı ile tıkanmaması için daha büyük çaplı ve yollu kateter gerektirir.Hematüri kateterleri mesane irrigasyonuna izin veren ek bir kanala sahiptir ve daha fazla pıhtı oluşması engellenir.bazen bü yük prostatı olan erkeklerde kateterin prostatik üretradan geçmesi zor olabilir ve eğik boyunlu kateterle bu zorluk yenilebilir.
Kateter 3 günden daha fazla mesanede kalacaksa kateterin ucundaki küçük balounu şişirerek sutüre etmeye gerek kalmayarak mesanede tutulabilir.Bu foley kateter olarak adlandırılır.
Üretral kateter komplikasyonları arasında üretral travma ve yalancı yol(false passage) veya strüktür gelişimi üriner trakt enfeksiyonu veya septisemi,üretral erezyon,debrisle tıkanma,hematüri, taş oluşumu,kronik sistit ve mesane squamöz hücreli karsinoma gelişimi sa yılabilir.
Üriner retansiyonla gelen hasta başlangıçta 14 Fr foley gibi küçük kateterle olmalıdır.bazen daha büyük prostatı olan erkeklerde prostatik üretrayı aşabilmek için daha sert kateterler gerekebilir.Uzun dönem drenaj gereken hastalarda silastikten üretilen kateterler kullanılmalıdır.
Eğer mesane kanla dolu veya prostatik cerrahi sonrası kanayacağı düşünülen durumlarda 20F-24F gibi irrigasyon yapacak daha büyük kateterler takılmalıdır.Özellikle erkek hastalarda kateter takılırken üretra çok kolay travmatize edilebileceğinden özellikle dikkat edilmelidir.
Eğer kateter takılırken bir rezistans söz konusu ise bir ürologdan yardım alınmalı veya suprapubik kateter denenmelidir.Mümkün olduğu sürece kateter uygulanmaktan kaçınılmalıdır.

0 yorum: